trefwoord
Individualisme: Bevrijding of Verlatenheid?
In onze huidige maatschappij staat het individu centraal. Zelfontwikkeling, persoonlijke vrijheid en autonomie worden gezien als hoogste goed. Maar wat betekent deze focus op het 'ik' voor onze verbinding met anderen? Wat winnen we met onze individuele vrijheid en wat verliezen we? Dit spanningsveld tussen persoonlijke autonomie en collectieve verbondenheid vormt de kern van het individualisme - een maatschappelijke stroming die diepgaande effecten heeft op ons persoonlijk welzijn, onze relaties en onze samenleving als geheel.
Esther van Fenema
Het verlaten individu
In 'Het verlaten individu' analyseert psychiater Esther van Fenema hoe de verschuiving van collectiviteit naar extreem individualisme heeft bijgedragen aan gevoelens van verlatenheid en het verlies van betekenisvolle verbindingen. Ze laat zien dat onbegrensd individualisme kan leiden tot existentiële eenzaamheid.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
De keerzijde van extreme individualisering
Hoewel individualisme ons de vrijheid geeft om onze eigen keuzes te maken, eigen doelen na te streven en authentiek te leven, zien we steeds vaker de keerzijde. Psychiaters, filosofen en sociologen waarschuwen voor de gevaren van doorgeschoten individualisme: eenzaamheid, zinloosheid en een samenleving waarin solidariteit afbrokkelt. Velen vragen zich af of we niet te ver zijn doorgeschoten in onze focus op het individu.
Zugether - De kracht van verbinding
David de Kock
In het artikel 'Zugether - De kracht van verbinding' wordt treffend beschreven hoe eenzaamheid volgens denkers als Hannah Arendt en Noreena Hertz het grootste probleem van onze tijd is. Eenzame mensen zorgen slechter voor zichzelf en de wereld, maken 'dommere' keuzes en zijn vaker ziek. Dit is precies wat er de afgelopen 100 jaar is gebeurd: onder invloed van technologie, media, politiek en de zelfhulpindustrie zijn wij mensen uit elkaar gegroeid.
Auteurs die schrijven over 'individualisme'
Brutisme: de extreme uitwas van individualisering
Wanneer individualisme doorschiet, kan het leiden tot wat sommigen 'brutisme' noemen - een vorm van radicaal, agressief individualisme waarbij mensen volledig voor zichzelf opkomen zonder rekening te houden met de behoeften en rechten van anderen. Het collectieve belang verdwijnt volledig naar de achtergrond.
Leo van de Voort
Brutisme
In 'Brutisme' beschrijft Leo van de Voort hoe doorgeschoten individualisme heeft geleid tot een maatschappij waarin mensen enkel voor zichzelf opkomen. Deze ontspoorde individualisering manifesteert zich in wat eerder 'het dikke ik' werd genoemd - een opstelling waarbij persoonlijke belangen altijd boven het collectieve belang worden gesteld.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Brutisme - Radeloos, redeloos, reddeloos
Leo van de Voort
Het artikel 'Brutisme - Radeloos, redeloos, reddeloos' gaat dieper in op deze term. Leo van de Voort definieert brutisme als "het individualistische, agressieve antwoord op het manifeste verlies van een collectief verlangen naar zingeving, groei en schoonheid." Hij wijst op toenemende polarisatie en een samenleving waarin steeds meer mensen zich beroepen op eigenrichting in plaats van collectieve oplossingen.
Psychiater Esther van Fenema is een van de meest invloedrijke denkers over de keerzijden van individualisme in Nederland. Als psychiater, auteur en opiniemaker combineert ze haar klinische expertise met scherpe maatschappijkritiek. Ze signaleert hoe het verlies van collectieve verbanden heeft geleid tot wat zij 'het verlaten individu' noemt - mensen die in schijnbare vrijheid vooral eenzaamheid ervaren.
Esther van Fenema
Joost Roselaers
De leegte voorbij
In 'De leegte voorbij', geschreven door Esther van Fenema en Joost Roselaers, wordt beschreven hoe doorgeschoten individualisme heeft bijgedragen aan de huidige maatschappelijke leegte en het verlies van gemeenschapszin. De auteurs verkennen hoe we de balans kunnen hervinden en opnieuw betekenisvolle verbindingen kunnen aangaan.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Zelfhulp en de 'ik-cultuur'
De zelfhulpindustrie heeft de afgelopen decennia enorm aan populariteit gewonnen. Boeken, podcasts en cursussen beloven persoonlijke groei, geluk en succes. Maar critici wijzen erop dat deze focus op zelfverbetering de onderliggende collectieve problemen kan maskeren en individualisme verder kan aanwakkeren.
Thijs Launspach
Je bent al genoeg
In 'Je bent al genoeg' bekritiseert Thijs Launspach wat hij de 'Mythe van het Individu' noemt als oorzaak van verminderde mentale weerbaarheid. Hij beschrijft hoe individualisme ten koste gaat van verbinding en betekenis, en laat zien hoe de constante focus op zelfverbetering ons uitput in plaats van versterkt.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
"De moderne wereld doet ons geloven dat we alleen zijn, dat geluk een persoonlijke prestatie is, en dat we onszelf voortdurend moeten verbeteren. Maar we zijn niet gemaakt om alles alleen te dragen. Echte weerbaarheid ontstaat juist in verbinding met anderen."
Uit: Je bent al genoeg
Tussen individualisme en collectivisme: culturele verschillen
Individualisme versus collectivisme is een van de meest onderzochte culturele dimensies. In individualistische culturen zoals die in West-Europa en Noord-Amerika wordt de nadruk gelegd op persoonlijke prestaties en individuele rechten, terwijl in collectivistische culturen zoals in Azië en Afrika de groep centraal staat en harmonie belangrijker is dan persoonlijk succes.
Geert Hofstede
Allemaal andersdenkenden - geheel herziene editie
In 'Allemaal andersdenkenden' beschrijft cultuurexpert Geert Hofstede individualisme als een centrale dimensie in zijn beroemde model van culturele verschillen. Hij verklaart hoe de mate waarin individuen worden geacht voor zichzelf te zorgen versus integratie in sterke, cohesieve groepen, fundamentele verschillen tussen samenlevingen verklaart.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
SPOTLIGHT: Geert Hofstede
Geert Hofstede (1928-2020) was een internationaal gerenommeerd Nederlands organisatiepsycholoog die baanbrekend onderzoek deed naar culturele verschillen. Zijn model van culturele dimensies, waaronder individualisme versus collectivisme, heeft ons begrip van internationale samenwerking en culturele verschillen fundamenteel veranderd en wordt wereldwijd toegepast in bedrijfsleven en onderwijs.
Meer over Geert Hofstede
Richard de Brabander
Wees positief!
In 'Wees positief!' bespreekt Richard de Brabander hoe empowerment is verschoven van een collectieve naar een individualistische benadering. Hij laat zien hoe deze verschuiving de manier waarop we denken over persoonlijke groei en verantwoordelijkheid heeft veranderd, vaak ten koste van collectieve actie.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
De zoektocht naar balans: autonomie in verbondenheid
Steeds meer denkers en wetenschappers pleiten voor een nieuwe balans tussen individualisme en collectivisme - een 'individualisme-plus' waarin persoonlijke vrijheid en autonomie samengaan met verbondenheid en verantwoordelijkheid voor het collectief. Ze stellen dat echte vrijheid alleen kan bestaan binnen betekenisvolle relaties.
Jenny Blaauwbroek: ‘Een prosociale groep is sterker dan een egoïstische’
Jeroen Ansink
In het artikel 'Een prosociale groep is sterker dan een egoïstische' wordt beschreven hoe prosociaal gedrag leidt tot een vorm van samenwerken die zowel goed is voor jezelf als voor de ander. Hoewel eigenbelang vanuit een evolutionair oogpunt het individu de beste overlevingskansen geeft, blijkt op collectief niveau dat prosociale groepen sterker zijn dan een verzameling egoïsten.
Rob Wijnberg
Voor ieder wat waars
In 'Voor ieder wat waars' beschrijft Rob Wijnberg hoe waarheid sinds WO II steeds meer geprivatiseerd en individualistischer is geworden, wat gemeenschapszin ondermijnt. Hij verkent het spanningsveld tussen individuele waarheid en collectieve waarheidsvinding, en de gevolgen hiervan voor onze samenleving.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Autonomie versus verbondenheid: een filosofisch perspectief
Filosofisch gezien is er een fundamentele spanning tussen autonomie (zelfbeschikking) en verbondenheid (relationaliteit). Verschillende filosofische stromingen geven hier verschillende antwoorden op, van het radicale individualisme van Ayn Rand tot het communitarisme van Michael Sandel. De vraag blijft: kunnen we vrij zijn én verbonden?
Autonomie - ‘Zeer solide’
Danny Mullenders
Het artikel 'Autonomie - Zeer solide' bespreekt Rösslers visie dat echte autonomie niet betekent dat je alles in je eentje besluit zonder rekening te houden met anderen. In tegendeel, iemand die uitsluitend egoïstisch wil leven past niet goed in deze wereld. We zijn samen op deze planeet en hebben het met elkaar te doen.
Het verlaten individu
Individualisme heeft ons vrijheid en zelfontwikkeling gebracht, maar wanneer we het doorvoeren tot in het extreme, verliezen we verbinding met anderen. Duurzaam geluk ontstaat niet in isolement, maar in een balans tussen autonomie en verbondenheid. Zoals Esther van Fenema laat zien, moeten we leren om vrijheid en verantwoordelijkheid, autonomie en solidariteit met elkaar te verzoenen.
Individualisme op de werkplek
Ook in organisaties zien we de spanning tussen individuele prestaties en teamwerk. De nadruk op persoonlijke carrières, bonussen en competitie kan ten koste gaan van samenwerking en het collectieve resultaat. Tegelijkertijd experimenteren steeds meer organisaties met nieuwe vormen van samenwerking die individuele autonomie combineren met collectieve doelen.
Rianca Evers-den Ouden: ‘Samensturing faciliteert de transformatie naar zelforganisatie’
Bert Peene
In het artikel 'Rianca Evers-den Ouden: Samensturing faciliteert de transformatie naar zelforganisatie' wordt een tegengeluid geboden tegen onze behoefte aan autonomie en het individualisme dat daarvan een gevolg is. Evers-den Ouden stelt: "Ik geloof dat mensen gelukkiger zijn en meer tot hun recht komen als ze zijn verbonden met elkaar en met een collectief doel. Daarom is het principe van wederzijdse afhankelijkheid wat mij betreft een hoger principe dan onafhankelijkheid."
David Brooks
De tweede berg
In 'De tweede berg' bekritiseert David Brooks het doorgeschoten individualisme. Hij beschrijft hoe de eerste berg in ons leven draait om individueel succes en prestaties, maar hoe ware voldoening vaak pas komt op de tweede berg - waar we ons richten op dienstverlening aan anderen en de gemeenschap.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
David Brooks is een invloedrijke Amerikaanse columnist en auteur die bekend staat om zijn diepgaande culturele analyses. In zijn werk onderzoekt hij de spanning tussen individualisme en gemeenschapszin in de moderne samenleving. Hij pleit voor een 'karakterrevolutie' waarbij we onze focus verleggen van individueel succes naar betekenisvolle verbindingen en bijdragen aan de gemeenschap.
"De eerste berg in het leven is het streven naar individueel succes. De tweede berg is de overgave aan anderen. De eerste berg wordt beklommen uit eigenbelang. De tweede berg wordt beklommen uit liefde. Het is de tweede berg die echte vreugde en zingeving brengt."
Uit: De tweede berg
Technologie en individualisme: verbonden en toch alleen
Sociale media en digitale technologie hebben ons op ongekende manieren met elkaar verbonden, maar paradoxaal genoeg vaak ten koste van diepere, betekenisvolle relaties. We hebben honderden 'vrienden' online, maar voelen ons eenzamer dan ooit. De individualisering van onze ervaringen via gepersonaliseerde feeds en algoritmes versterkt het gevoel dat we in gescheiden werelden leven.
Alain de Botton
School Of Life
Hoe overleef ik de moderne wereld
In 'Hoe overleef ik de moderne wereld' beschrijven Alain de Botton en School Of Life hoe het moderne individualisme ons heeft bevrijd maar ook nieuwe vormen van druk en onzekerheid heeft gecreëerd. Ze bieden praktische wijsheid voor hoe we kunnen gedijen in een wereld die onze individualiteit zowel viert als ondermijnt.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
SPOTLIGHT: Alain de Botton
Alain de Botton is een Zwitsers-Britse filosoof, schrijver en oprichter van The School of Life. Hij staat bekend om zijn vermogen om filosofische ideeën toegankelijk te maken voor een breed publiek. In zijn werk onderzoekt hij hoe we in de moderne, individualistische samenleving toch betekenisvolle verbindingen kunnen creëren en een goed leven kunnen leiden.
Meer over Alain de Botton
De crisis van betekenis in een individualistische samenleving
In een tijd waarin ieder zijn eigen pad moet uitstippelen en traditionele bronnen van betekenis zijn weggevallen, worstelen velen met existentiële vragen. Waar vinden we zingeving als alles een individuele keuze is geworden? De zoektocht naar betekenis is een centraal thema geworden in hedendaagse discussies over individualisme.
Jochanan Eynikel: ‘We zien een toenemende behoefte aan zin en betekenis’
Peter Spijker
In het artikel 'Jochanan Eynikel: We zien een toenemende behoefte aan zin en betekenis' wordt beschreven hoe steeds meer mensen behoefte hebben aan zingeving in hun werk. Eynikel duidt dit als een terugkeer naar meer verbinding na een periode waarin economie en zingeving gescheiden raakten. We zien nu de opkomst van een 'betekeniseconomie' waarin werk, producten en diensten meer moeten zijn dan alleen economische transacties.
De tweede berg
De weg van hyper-individualisme naar verbondenheid is lastig maar essentieel voor ons welzijn. David Brooks laat zien dat de meest betekenisvolle momenten in ons leven vaak die zijn waarin we ons overgeven aan iets groters dan onszelf - een relatie, een gemeenschap, een roeping. Door de individuele en collectieve dimensies van ons bestaan in balans te brengen, vinden we meer vervulling.
Conclusie: naar een nieuw evenwicht
Individualisme heeft ons vrijheid, autonomie en mogelijkheden voor zelfontplooiing gebracht die in eerdere perioden ondenkbaar waren. Tegelijkertijd zien we de schaduwzijden van doorgeschoten individualisme steeds duidelijker: eenzaamheid, polarisatie, verlies van gemeenschapszin en existentiële leegte. De uitdaging van onze tijd is om een nieuw evenwicht te vinden tussen autonomie en verbondenheid, tussen individuele vrijheid en collectieve verantwoordelijkheid. Niet het individualisme afschaffen, maar het verrijken met betekenisvolle verbindingen. Want uiteindelijk blijkt uit alle inzichten dat we werkelijk mens worden in relatie tot anderen - dat autonomie en verbondenheid geen tegenpolen zijn, maar elkaar versterken in een gezond leven en een gezonde samenleving.
De bestsellers
-
€ 15,00
-
€ 29,99
-
€ 24,99
-
€ 22,00
-
€ 25,95
