Als het niet loopt zoals je hoopt, is deel twee van de titel van Omgaan met ongemak in coaching en training. Je coachee kijkt je glazig aan omdat wat je zegt totaal niet landt... De deelnemers aan je training blijken gestuurd te zijn en ze hebben er eigenlijk helemaal geen zin in... Je bent zelf vergeten hoe die ene oefening ook al weer ging terwijl je middenin de uitleg zit… Werken met mensen is in alle opzichten mensenwerk. Ook jij bent maar een mens. Zoals Meijer schrijft: ‘De innerlijke houding die ik voor de begeleider beschrijf, is heel vaak ook de innerlijke houding die je als begeleider bij de ander wilt bevorderen.’
Practice what you preach, dus! Dit boek gaat niet over methodieken die draaien om de onderstroom in teams, behoeften van de ander, over metacommunicatie; daar zijn al meer dan voldoende boeken over verschenen. Het gaat, zoals Meijer schrijft, over de houding waar vanuit jij als begeleider kiest voor een bepaald type interventie.
Het midden vanuit zes perspectieven
Een wenkend perspectief, belooft Meijer als deel drie van de titel. Het gaat om de blik naar binnen. Meijer beschrijft inzichten die jij zelf kunt gebruiken om, juist wanneer het niet loopt zoals je hoopt, te reflecteren voor je weer gaat handelen. Met als rode draad: het midden. Stap uit het ‘gedoe’, uit de emotie en neem afstand. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, zeker als je zelf in de stress schiet. Dus: hoe doe je dat dan? Meijer biedt inspiratie uit zes verschillende bronnen, waarvan hij zelf al toegeeft dat hij dit noodzakelijkerwijs heel beknopt doet. Hij beschrijft wat ‘het midden’ betekent in het Boeddhisme en het Taoisme, psychoanalyse en Voice Dialogue, Theorie U en het mentaliseren. Hij koppelt de theorie aan de praktijk, voor de begeleider én de deelnemer. Meijer beschrijft ook wat de middenpositie niét is. Het is geen saai compromis, het is geen vluchtgedrag of fatalisme, niet even stoïcijns op je tanden bijten. Het is ook geen staat van zijn waarin je continu kunt blijven, je hoeft jezelf niet op je kop te geven als het niet lukt om ‘zen’ te blijven. Wat je nodig hebt is geduld en zelfcompassie om met ongemak te dealen en vertrouwen in het proces.
Niet perfect
Even stilstaan en vanuit het midden weer doorgaan, dat is de kunst. Mooi zijn de voorbeelden die Meijer uit zijn eigen praktijk deelt, waaruit bleek dat deelnemers het meest leerden wanneer het niet liep zoals hij hoopte. Doordat hij openlijk worstelde en het even niet meer wist. Niets menselijks is een trainer of coach vreemd. Zo blijkt maar weer: de inhoud die je brengt is allesbehalve onbelangrijk, maar jij als persoon bent toch het allerbelangrijkst. En wat gebeurt er eigenlijk met je als het juist allemaal wél loopt zoals je had gehoopt? Meijer besteedt hier het laatste hoofdstuk aan: als het allemaal gemakkelijk gaat, kun je ervan genieten? Of steken impostergevoelens de kop op, dat je ieder moment door de mand kunt vallen? Zo makkelijk kan het toch niet zijn, roept je innerlijke criticus… Een mooie oproep als afsluiter: je mag als begeleider ook best tevreden zijn met je werk.
Over Liesbeth Tettero
Liesbeth Tettero is trainer en coach in het openbaar bestuur (www.publice.nl) en van ambitieuze vrouwen (www.feministerie.nl).